محتوای دوره تست التراسونیک(UT Level I,II) در شرکت آریا آزمون صنعت

• اصول تست التراسونيك – مزايا و محدوديت هاي تست
• تجهيزات تست التراسونيك– Through Transmition , Pulse Echo
• كوپلنت ها ، انرژي صوتي ، پرتوي مركزي و واگرايي صوت
• تضعيف صوت ، امپدانس صوتي ، رزونانس و تداخل امواج صوتي
• ترانسديوسرهاي التراسونيك ، بلوكهاي مرجع ، حساسيت ، قدرت تفكيك ، بازده ، كريستال و لنزهاي آكوستيكي
• علايم نامربوط در التراسونيك و روشهاي تشخيص آنها
• انرژي امواج فراصوتي ، توليد امواج صوتي ، سايز و فركانس طبيعي كريستال
• انتشار امواج صوتي ، اصل هيوژن ، منطقه نزديك و منطقه مرده
• انواع امواج صوتي طولي ، عرضي ، سطحي و تخت
• تجهيزات تست التراسونيك از نوع تماسي و غوطه وري
• لوله اشعه كاتدي (CRT ) – آمپلي فاير – حساسيت بازرسي
• كنترل صحت و سلامت دستگاه تست التراسونيك
• تشخيص و ارزيابي عيب با توجه به شكل سيگنال آن
• كار عملي انواع كاليبراسيون شامل محور افقي ( فاصله) و محور عمودي ( حساسيت)
• كار عملي تست التراسونيك با پراب نرمال ( ضخامت سنجي ، تشخيص عيوب فلز پايه)
• كارعملي تست التراسونيك با پراب زاويه اي ( عيب يابي قطعات جوشكاري شده )
• روشهاي اندازه گيري سايز و محل عيب و معيارهاي رد يا قبول قطعه و گزارش نويسي
• تشريح كامل استاندارد ASME Section V,VIII وAWS D1.1 وكاربرد هاي عملي آن

مخاطبین دوره تست التراسونیک (UT Level I,II)

تکنیسینها و مهندسین واحدهای تولیدی ، بازرسی فنی و کنترل کیفیت (QC ) ، واحدهای تعمیرات ، کارشناسان دستگاه نظارت ،دانشجویان و کلیه افراد علاقمند و مرتبط با آزمایشهای غیرمخرب (NDT )

توانمندیها پس از طی دوره تست التراسونیک(UT Level I,II) در شرکت آریا آزمون صنعت

• کالیبراسیون تجهیزات UT با پرایهای نرمال و زاویه ای
• بررسی صحت و سلامت تجهیزات التراسونیک
• انجام تست روی اتصالات جوشی انواع سازه های فولادی ، مخازن تحت فشار ، Piping و ...
• عملیات ضخامت سنجی مقاطع مختلف
• تست ورقها و لوله ها و سایر قطعات صنعتی بر اساس استانداردهای معتبر AWS,ASME,ASTM API,
• ارائه گزارش رسمی از نتایج تست

گواهینامه صادر شده پس از طی دوره تست التراسونیک (UT Level I,II)

آموزش و صدور گواهینامه در این دوره بر اساس راهنمای SNT-TC-1Aاز انجمن تستهای غیر مخرب آمریکا ( ASNT ) صورت می پذیردو در پایان دوره علاوه بر گواهی حضور در دوره (Attendance) ، گواهینامه بین المللی UT Level I,II به قبول شدگان در آزمون های نهایی اعطاء خواهد گردید. پیرو طی دوره و موفقیت در آزمونهای نهایی ،گواهینامه های ذیل صادر خواهند شد:

• گواهینامه حضور در دوره (Attendance)
• گواهینامه UT Level I,II مورد تایید سازمان های فوق
• گواهینامه سلامت بینایی (Vision Test Certificate) با تایید کارشناس Optometrist
• گواهینامه آزمونگر تست التراسونیکUT از طرف سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور

راهنمای آموزش و تایید صلاحیت انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا (ASNT)

انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا(ASNT) از سال ها پیش راهنمای آموزش و تایید صلاحیت پرسنل آزمایشات غیر مخرب را با عنوان استاندارد ASNT SNT-TC-1A منتشر کرده است.

شرکت آریا آزمون صنعت به عنوان اولین برگزار کننده دوره های آموزشی تست های غیر مخرب (NDT) بر اساس استانداردASNT SNT-TC-1A در کشو، سابقه برگزاری بالغ بر 150 دوره تست التراسونیک (UT Level I,II)و آموزش بالغ بر 2000 نفر دانشجو را در این زمینه داشته است. برای مشاهده سابقه شرکت، به تقدیر نامه های درج شده در سایت مراجعه نمایید.

بر اساس استاندارد SNT-TC-1A ، سه سطح صلاحیت برای بازرسین تعریف شده است:

• Level I : كمك اپراتورتست UT (سطح مقدماتی)
• Level II : اپراتور تست UT (سطح استاندارد)
• Level III : بازرس ارشد UT (سطح ارشد)

در استاندارد فوق سطح اختیارات و توانمندی های هر کدام از سطوح صلاحیت درج گردیده است.

پیش نیاز دوره تست التراسونیک (UT Level I,II)

گذراندن دوره بازرسی چشمی (VT) یا بازرسی جوش (CWI ) قبل از این دوره توصیه می گردد ، داشتن تحصیلات حداقل دیپلم با تجربه کاری مرتبط و آشنایی به زبان انگلیسی

اهداف دوره تست التراسونیک (UT Level I,II)

هدف از برگزاری این دوره آموزش کاربردی فراگیران برای کسب مهارت در بازرسی فنی و تست جوش و سایر قطعات صنعتی با استفاده از امواج التراسونیک با استفاده از تکنیک های موجود است. آموزش و صدور گواهینامه در این دوره بر اساس راهنمای SNT-TC-1Aاز انجمن تستهای غیر مخرب آمریکا ( ASNT ) صورت می پذیردو در پایان دوره علاوه بر گواهی حضور در دوره (Attendance) ، گواهینامه بین المللی UT Level I,II به قبول شدگان در آزمون های نهایی اعطااء خواهد گردید.

مزایای دوره تست التراسونیک(UT Level I,II) برای افرادی که قصد مهاجرت دارند

گواهینامه دوره های تست التراسونیک(UT Level I,II) موسسه آریا آزمون صنعت با توجه به اعتبارات سازمانی این موسسه و اینکه دوره بر اساس یک استاندارد مشخص برگزار می شود(ASNT SNT-TC-1A) ،نیاز به ترجمه نداشته و مستقیما در بسیاری از کشورهای جهان، معتبر و قابل استفاده می باشد. لذا بسیاری از افرادی که قصد مهاجرت به کشور های مختلف را دارند به منظور کسب دانش فنی و مهارت در حوزه تستهای غیر مخرب(NDT) و نیز اخذ یک گواهینامه معتبر، به موسسه آریا آزمون صنعت مراجعه می کنند. در بعضی از کشور ها نظیر کانادا، افراد میبایست در حوزه شغلی تست های غیر مخرب ، الزاما از موسسهNDT آن کشور مثلا در کانادا موسسه CGSB(Canadian General Standards Board) ، مدرک کسب کنند.حتی در این شرایط هم گذراندن دوره در ایران(در موسسه آریا آزمون صنعت) از دو دیدگاه می تواند مفید و موثر باشد. اول اینکه دانش و مهارت NDT از طریق آموزش های جامع توسط مدرسین مجرب و به زبان فارسی به بهترین نحو به شخص منتقل می شودو ثانیا شخص می تواند مدارک اخذ شده از این موسسه را ارایه دهد و قادر خواهد بود بجای طی نمودن دوره آموزشی که اغلب پر هزینه است(حدود 4 تا 5 هزار دلار)، فقط در آزمون نهایی شرکت کند.در اینصورت این امکان را دارد با هزینه بسیار کمتر و با شانس بالاتر ، گواهینامه مورد نظر را دریافت نماید.

ضمنا مدارکی که فرد پیرو گذراندن دوره در این موسسه، از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دریافت میکند، پس ازترجمه و با توجه به دولتی بودن سازمان فنی و حرفه ای، بسیار معتبر بوده و به عنوان یک مدرک قابل ارایه در پروسه مهاجرت استفاده می شود.

اصول تست التراسونیک(UT) Ultrasonic Testing، مزایا و محدودیت ها

در آزمايش التراسونيك (فراصوتي) از اصوات با فركانسي فراتر از آستانه شنوايي انسان، استفاده مي‌شود. سرعت انتشار صوت در هر ماده، مقداري است ثابت و از ماده‌اي به ماده ديگر متغير مي‌باشد.

انواع مدلهاي انتشارموج در مواد عبارتند از:

• 1- امواج طولي (Longitudinal Waves)
• 2- امواج عرضي (Shear Waves)
• 3- امواج سطحي (Surface Waves)
• 4- امواج تخت (Plate Waves)

به عنوان مثال سرعت امواج طولي در هوا 1100 فوت بر ثانيه، در فولاد 19000 فوت بر ثانيه و در آلومينيوم 20000 فوت بر ثانيه مي‌باشد.

در روش التراسونيك، انرژي الكتريكي توسط وسيله‌اي به نام ترنسديوسر (Transducer) به انرژي صوتي تبديل مي‌گردد. ترنسديوسر از يك ماده پيزوالكتريكي ساخته شده كه قادر است انرژي الكتريكي را به امواج صوتي و بالعكس تبديل نمايد. بعضي از مواد طبيعي و يا مصنوعي، خاصيت پيزوالكتريكي از خود نشان مي‌دهند. به عنوان مثال كوارتز يك پيزوالكتريك طبيعي و”barium titanate“ يك پيزو الكتريك مصنوعي محسوب مي‌گردد. مواد پيزوالكتريكي زمانيكه در معرض اختلاف پتانسيل الكتريكي قرار مي‌گيرند، منبسط و منقبض شده و امواج صوتي (مكانيكي) توليد مي‌نمايند. همچنين زمانيكه موج صوتي به آنها برخورد مي‌كند، يك اختلاف پتانسيل الكتريكي در دو سر آنها ايجاد مي‌شود.

دستگاه التراسونيك توسط پالسر (Pulser)، پالسهاي الكتريكي زمان‌بندي‌شده‌اي توليد نموده و از طريق كابل كواكسيال به ترنسديوسر منتقل مي‌نمايد. ترنسديوسر پالسهاي الكتريكي را به امواج صوتي با فركانس بالا (معمولاً 1-10 MHz) تبديل نموده و به قطعه تحت تست منتقل مي‌نمايد. امواج صوتي با سرعتي معين در قطعه منتشر شده و به محض برخورد به يك محيط جديد، بازتاب مي‌كنند. منظور از محيط جديد، محيطي است كه چگالي آن و يا سرعت انتشار صوت در آن با محيط اوليه متفاوت باشد. در صورتيكه راستاي بازتاب كننده بر راستاي صوت عمود باشد، صوت منعكس شده، به ترنسديوسر باز مي‌گردد. كريستال پيزوالكتريك، امواج صوتي را دريافت نموده و به پالس‌هاي الكتريكي تبديل مي‌نمايد. پالسهاي الكتريكي توسط آمپلي‌فاير تقويت شده و به صورت سيگنالهايي روي صفحه نمايش (CRT) نمايان مي‌شوند. اپراتور با توجه به محل، شكل و ارتفاع سيگنال‌ها، آنها را تفسير مي‌نمايد. با استفاده از بلوكهاي كاليبراسيون با جنس، شكل و ابعاد استاندارد مي‌توان دستگاه التراسونيك را به منظور اندازه‌گيري دقيق مسافت پيموده شده صوت، كاليبره نمود. با توجه به طول صوت پيموده شده تا محل عيب مي‌توان عمق دقيق آن را نسبت به سطح محاسبه نمود.

شكل زیر، مراحل كاليبراسيون ترنسديوسر نرمال را به منظور ضخامت سنجي با امواج طولي نمايش مي‌دهد. مطابق شكل، ترسنديوسر را روي ضخامتهاي معين بلوك قرارداده و با استفاده از كنترلهاي دستگاه، سيگنال برگشت صوت از ديواره پشتي را روي محل صحيح محور افقي قرار مي‌دهيم.

با طي مراحل فوق، محور افقي (محور فاصله) دستگاه كاليبره شده و مي‌توان با توجه به محل سيگنال روي محور افقي به ضخامت قطعه يا عمق عيب تا سطح پي برد.

بطور كلي صفحه CRT حاوي دو دسته از اطلاعات مي‌باشد. محل سيگنال روي محور افقي، بيانگر فاصله فيزيكي بازتاب كننده تا ترنسديوسر و ارتفاع سيگنال بيانگر مقدار نسبي انرژي صوتي بازتابيده شده از بازتاب كننده مي‌باشد. البته در منتهي اليه سمت چپ صفحه CRT، يك سيگنال تحت عنوان پالس اوليه (Main Bang) به صورت هميشگي وجود دارد.

ارتفاع سيگنال روي صفحه CRT، شاخصي از سايز بازتاب كننده مي‌باشد. يك اپراتور با تجربه قادر است با استفاده از اين اطلاعات، نوع، محل و سايز ناپيوستگي را تعيين نموده و با توجه به كد يا استاندارد مربوطه نسبت به قبول يا رد آن اقدام نمايد.

ترنسديوسرهاي التراسونيك به دو نوع تقسيم بندي مي‌شوند:

• 1- ترنسديوسر نرمال
• 2- ترنسديوسر زاويه‌اي

ترنسديوسرهاي نرمال، موج طولي توليد نموده و صوت را به صورت عمود بر سطح در قطعه منتشر مي‌نمايند. كاربرد اين ترنسديوسرها ضخامت سنجي و تعيين عمق ناپيوستگي‌ها تا سطح قطعه كار مي‌باشد.

ترنسديوسرهاي زاويه‌اي، امواج عرضي توليد نموده و صوت را به صورت مايل به قطعه منتقل مي‌نمايند. كاربرد اين ترنسديوسرها، بازرسي جوش مي‌باشد زيرا آنها صوت را تحت زاويه، از ناحيه فلز پايه به منطقه جوش منتقل نموده و نياز به صاف كردن گرده جوش را منتفي مي‌نمايند . شايان ذكر است كه به دليل ناهموار بودن سطح جوش، امكان تست از روي اين سطح بدون صاف نمودن آن ميسر نمي‌گردد.

انواع روشهاي آزمايش التراسونيك عبارتند از:

• روش تماسي (Contact)
• روش غوطه‌وري (Immersion)

در روش تماسي، ترنسديوسر در تماس مستقيم با سطح قطعه قرار مي‌گيرد. به منظور حذف نمودن فاصله هوايي بين ترنسديوسر و سطح قطعه كار و انتقال بهتر انرژي صوتي، از يك مايع تحت عنوان كوپلنت (Couplant)، استفاده مي‌گردد.

در روش غوطه‌وري، هم قطعه و هم ترنسديوسر داخل تانك آب غوطه ور شده و صوت از طريق يك مسير آبي به قطعه منتقل مي‌گردد.

در روش التراسونيك، رديابي ناپيوستگي‌هاي سطحي و عمقي امكان‌پذير مي‌باشد. اين روش از حساسيت بالايي در تشخيص ناپيوستگي‌هاي صفحه‌اي (Planar discontinuities) برخوردار است، مخصوصاً زمانيكه راستاي صوت عمود بر راستاي آنها باشد. ناپيوستگي‌هايي از قبيل تورق، ترك، ذوب ناقص و ناخالصي‌ها، با اين روش به خوبي قابل رديابي مي‌باشند.

يكي ديگر از كاربردهاي التراسونيك غير از عيب‌يابي، ضخامت سنجي قطعات مي‌باشد.

در روش UT، به منظور تماس بهتر ترنسديوسر با سطح قطعه، از كوپلنت‌هاي متفاوتي استفاده مي‌گردد. كوپلنت‌هاي متداول عبارتند از: روغن، گريس، گليسيرين، آب، صابون مايع و مخلوط چسب كاغذ ديواري با آب.

در آزمايش التراسونيك به منظور كاليبره نمودن محورهاي افقي و عمودي دستگاه از بلوك‌هاي كاليبراسيون مخصوصي استفاده مي‌گردد. جنس و شرايط سطحي بلوكهاي كاليبراسيون بايد مشابه با قطعه تحت تست باشد. در اين بلوك‌ها اغلب از تعدادي بازتاب كننده مرجع از قبيل سوراخهاي جانبي (Side-drill hole)، سوراخ‌هاي ته صاف (flat bottom hole) و شيار (Notch) با سايز و محل دقيق به منظور تنظيم حساسيت بازرسي استفاده مي‌گردد. سيگنال ناشي از ناپيوستگي در قطعه تحت آزمايش با سيگنال ناشي از بازتاب كننده‌هاي مرجع به منظور رد يا قبول ناپيوستگي، مقايسه مي‌گردد.

مزاياي روش UT عبارتند از:

• تعيين سايز و عمق دقيق ناپيوستگي‌ها ميسر مي‌باشد.
• در اين روش با دسترسي به يك طرف قطعه كار انجام بازرسي ميسر مي‌باشد.
• روش التراسونيك حساسيت زيادي در آشكارسازي عيوب صفحه‌اي از جمله ترك و ذوب ناقص دارد مخصوصاً زمانيكه راستاي صوت بر آنها عمود باشد.
• با روش التراسونيك به دليل قابليت نفوذ زياد صوت، امكان بازرسي قطعات ضخيم تا حدود 200 اينچ در فولاد، ميسر مي‌باشد.
• دستگاه‌هاي جديد التراسونيك بسيار سبك بوده و به دليل مجهز بودن آنها به باطري‌هاي قابل شارژ، نيازي به جريان برق ندارند.

محدوديتهاي اصلي روش UT عبارتند از :

• تفسير دقيق علايم، نياز به مهارت و تجربه بالاي اپراتور دارد.
• سطوح تست بايد كاملاً صاف بوده واستفاده از كوپلنت‌ در روش تماسي، ضروري مي‌باشد.
• استفاده از اين روش جهت بازرسي قطعات جوشكاري شده، عموماً فقط به آزمايش جوشهاي شياري (Groove weld) با ضخامت بيشتر از mm6 محدود مي‌گردد.
• حساسيت اين روش در تشخيص ناپيوستگي‌هاي حجمي كوچك مانند حفرات گازي، پايين مي‌باشد.

بیشتر بدانید

• چرا در دوره های آموزشی موسسه آریا آزمون صنعت شرکت کنیم؟
• آشنایی با مدرسین موسسه آریا آزمون صنعت
• آشنایی با مشتریان موسسه آریا آزمون صنعت
• آشنایی با انجمن آزمون های غیرمخرب امریکا ASNT