با توجه به کوتاه بودن مدت هر کدام از دوره های PT,MT و نیز داشتن مباحث مشترک آموزشی ، این دوره به صورت ترکیبی، طرح ریزی شده است. بدیهی است آزمون های پایان دوره به صورت مجزا برای هر یک از متد های PT,MT به عمل آمده و گواهینامه معتبر به صورت مجزا در هر متد صادر خواهد شد.

محتوای دوره تست مایعات نافذ PT Level I,II در شرکت آریا آزمون صنعت

• اصول بازرسی به روش PT
• محدودیتها و مزایای تست PT
• تمیزکاری اولیه و تمیزکاری نهایی قطعه
• خواص فیزیکی مواد نافذ
• رؤیت پذیری علائم
• انواع مواد نافذ ( Flourescent ,Visible )
• روشهای اعمال مواد نافذ
• انواع روشهای تست مایعات نافذ
• انواع آشکارسازها ونحوه اعمال آنها
• کنترل کیفیت عملکرد سیستم تست PT با بلوکهای مخصوص
• انواع نور (Visible , Black light )
• امولسیفایر ، انواع و نحوه اعمال آنها
• انواع عیوب قطعات از نظر منشاء پیدایش
• تفسیر وارزیابی علائم در تست PT
• اصول و نکات ایمنی
• کارگاه عملی تست PT به همراه گزارش نویسی
• تشریح کامل استاندارد (ASME section V,VIII )

محتوای دوره تست ذرات مغناطیسی Level I,II MT در شرکت آریا آزمون صنعت

• اصول وکاربردهای تست MT
• مزایا ومحدودیتهای تست MT
• مفاهیم پایه و تئوری مغناطیس
• انواع میدان مغناطیسی و تولید آنها
• انواع تکنیکهای MT شامل : (Yoke ، Prod ، Headshot ، Coil و ...)
• ذرات مغناطیسی ، انواع و نحوه اعمال آنها
• انواع جریانهای برق مورد نیاز و ویژگی آنها
• انواع مواد از نظر خواص مغناطیسی
• توزیع میدان داخل و اطراف هادیها
• متدهای تست MT ( پیوسته وپسماند )
• انواع نور (Visible , Black light )
• تقسیم بندی عیوب از نظر منشأ پیدایش
• کارگاه عملی تست MT به همراه گزارش نویسی
• تشریح کامل استاندارد ASME Sec.V,VIII) )

مخاطبین دوره تست مایعات نافذ و تست ذرات مغناطیسی (PT, MT)سطح 1و2

تکنیسینها و مهندسین واحدهای تولیدی ، بازرسی فنی و کنترل کیفیت (QC ) ، واحدهای تعمیرات ، کارشناسان دستگاه نظارت ،دانشجویان و کلیه افراد علاقمند و مرتبط با آزمایشهای غیرمخرب (NDT )

توانمندیها پس از طی دوره تست مایعات نافذ و تست ذرات مغناطیسی (PT, MT) در شرکت آریا آزمون صنعت

• انجام تست روی اتصالات جوشی ، قطعات ریخته گری شده ، آهنگری شده و سایر قطعات صنعتی
• تفسیر ، تحلیل و ارزیابی عیوب بر اساس استانداردهای معتبر (ASTM,ASME )
• بررسی حساسیت مواد نافذ، کنترل شدت نور محیط
• بررسی کیفیت و راستای میدان مغناطیسی، کنترل صلاحیت تجهیزات و کنترل شدت نور محیط
• توانمندی تفسیر و تحلیل دستورالعمل های تست PT,MT
• ارائه گزارش رسمی از نتایج تست

گواهینامه صادر شده پس از طی دوره تست مایعات نافذ PT Level I,II

آموزش و صدور گواهینامه در این دوره بر اساس راهنمای SNT-TC-1Aاز انجمن تستهای غیر مخرب آمریکا ( ASNT ) صورت می پذیرد و در پایان دوره علاوه بر گواهی حضور در دوره (Attendance) ، گواهینامه بین المللی PT Level I,II به قبول شدگان در آزمون های نهایی اعطاء خواهد گردید. پیرو طی دوره و موفقیت در آزمونهای نهایی ،گواهینامه های ذیل صادر خواهند شد:

• گواهینامه حضور در دوره (Attendance)
• گواهینامه PT Level I,II مورد تایید سازمان های فوق
• گواهینامه سلامت بینایی (Vision Test Certificate) با تایید کارشناس Optometrist
• گواهینامه آزمونگر تست مایعات نافذPT از طرف سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور

راهنمای آموزش و تایید صلاحیت انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا (ASNT)

انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا(ASNT) از سال ها پیش راهنمای آموزش و تایید صلاحیت پرسنل آزمایشات غیر مخرب را با عنوان استاندارد ASNT SNT-TC-1A منتشر کرده است.

شرکت آریا آزمون صنعت به عنوان اولین برگزار کننده دوره های آموزشی تست های غیر مخرب (NDT) بر اساس استانداردASNT SNT-TC-1A در کشو، سابقه برگزاری بالغ بر 140 دوره تست PT, MT و آموزش بالغ بر 2200 نفر دانشجو را در این زمینه داشته است. برای مشاهده سابقه شرکت، به تقدیر نامه های درج شده در سایت مراجعه نمایید.

بر اساس استاندارد SNT-TC-1A ، سه سطح صلاحیت برای بازرسین تعریف شده است:

• Level I : كمك اپراتورتست PT,MT (سطح مقدماتی)
• Level II : اپراتور تست PT,MT (سطح استاندارد)
• Level III : بازرس ارشد PT,MT (سطح ارشد)

در استاندارد فوق سطح اختیارات و توانمندی های هر کدام از سطوح صلاحیت درج گردیده است.

پیش نیاز دوره تست مایعات نافذ و تست ذرات مغناطیسی (PT, MT)

گذراندن دوره بازرسی چشمی (VT) یا بازرسی جوش (CWI ) قبل از این دوره توصیه می گردد ، داشتن تحصیلات حداقل دیپلم با تجربه کاری مرتبط و آشنایی به زبان انگلیسی

اهداف دوره تست مایعات نافذ و تست ذرات مغناطیسی (PT, MT)

هدف از برگزاری این دوره آموزش کاربردی فراگیران برای کسب مهارت در بازرسی فنی و تست جوش و سایر قطعات صنعتی با استفاده از روش مایعات نافذ وذرات مغناطیسی با استفاده از تکنیک های موجود است. با توجه به کوتاه بودن مدت هر کدام از دوره های PT,MT و نیز داشتن مباحث مشترک آموزشی ، این دوره به صورت ترکیبی، طرح ریزی شده است. بدیهی است آزمون های پایان دوره به صورت مجزا برای هر یک از متد های PT,MT به عمل آمده و گواهینامه معتبر به صورت مجزا در هر متد صادر خواهد شد.

آموزش و صدور گواهینامه در این دوره بر اساس راهنمای SNT-TC-1Aاز انجمن تستهای غیر مخرب آمریکا ( ASNT ) صورت می پذیردو در پایان دوره علاوه بر گواهی حضور در دوره (Attendance) ، گواهینامه بین المللی PT Level I,II به قبول شدگان در آزمون های نهایی اعطااء خواهد گردید.

مزایای دوره تست مایعات نافذ و تست ذرات مغناطیسی (PT, MT)برای افرادی که قصد مهاجرت دارند

گواهینامه دوره های PT,MT Level I,II موسسه آریا آزمون صنعت با توجه به اعتبارات سازمانی این موسسه و اینکه دوره بر اساس یک استاندارد مشخص برگزار می شود(ASNT SNT-TC-1A) ،نیاز به ترجمه نداشته و مستقیما در بسیاری از کشورهای جهان، معتبر و قابل استفاده می باشد. لذا بسیاری از افرادی که قصد مهاجرت به کشور های مختلف را دارند به منظور کسب دانش فنی و مهارت در حوزه تستهای غیر مخرب(NDT) و نیز اخذ یک گواهینامه معتبر، به موسسه آریا آزمون صنعت مراجعه می کنند. در بعضی از کشور ها نظیر کانادا، افراد میبایست در حوزه شغلی تست های غیر مخرب ، الزاما از موسسهNDT آن کشور مثلا در کانادا موسسه CGSB(Canadian General Standards Board) ، مدرک کسب کنند. حتی در این شرایط هم گذراندن دوره در ایران(در موسسه آریا آزمون صنعت) از دو دیدگاه می تواند مفید و موثر باشد. اول اینکه دانش و مهارت NDT از طریق آموزش های جامع توسط مدرسین مجرب و به زبان فارسی به بهترین نحو به شخص منتقل می شودو ثانیا شخص می تواند مدارک اخذ شده از این موسسه را ارایه دهد و قادر خواهد بود بجای طی نمودن دوره آموزشی که اغلب پر هزینه است(حدود 4 تا 5 هزار دلار)، فقط در آزمون نهایی شرکت کند.در اینصورت این امکان را دارد با هزینه بسیار کمتر و با شانس بالاتر ، گواهینامه مورد نظر را دریافت نماید.

ضمنا مدارکی که فرد پیرو گذراندن دوره در این موسسه، از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دریافت میکند، پس ازترجمه و با توجه به دولتی بودن سازمان فنی و حرفه ای، بسیار معتبر بوده و به عنوان یک مدرک قابل ارایه در پروسه مهاجرت استفاده می شود.

اصول تست مایعات نافذ(PT) Penetrant Testing، مزایا و محدودیت ها

آزمايش مايعات نافذ فقط قادر به نمايان ساختن عيوب سطحي يا عيوبي كه به سطح قطعه راه دارند مي‌باشد. در اين روش بعد از تميزكاري، مايع نافذ روي سطح تست اعمال مي‌شود. با اعمال زمان كافي (dwell time)، مايع نافذ به دليل خاصيت موئينگي زياد به درون تمام ناپيوستگي‌هاي سطحي نفوذ مي‌نمايد. سپس بايد، مايع نافذ اضافي را از روي سطح پاك نموده و ماده آشكار ساز را اعمال نمود. پس از گذشت مدتي، ماده آشكار ساز، مايع نافذ را از درون ناپيوستگي‌ها بيرون مي‌كشد و نهايتاً علايم ناپيوستگي‌ها روي يك زمينه مناسب قابل رويت خواهند بود.

مواد نافذ به دو طريق طبقه‌بندي مي‌شوند:

• 1- از نظر نحوه رويت علائم
• 2- از نظر نحوه تميزكاري

مواد نافذ از نظر نحوه رويت علائم به دو دسته قابل رويت با نور مرئي (Visible) و فلوئورسنت (Fluorescent) تقسيم مي‌شوند. در مواد نافذ ”Visible“ كه معمولاً قرمز رنگ هستند، علائم به صورت لكه‌هاي قرمز روي زمينه سفيد ماده آشكارساز، زير نور مرئي قابل رويت مي‌باشند. در مواد نافذ ”Fluorescent“، علائم به صورت فسفري رنگ زير نور ماوراي بنفش (Black light) ديده مي‌شوند. در روش فلوئورسنت با توجه به بالاتر بودن قابليت رويت علائم، حساسيت بازرسي نسبت به روش مرئي بيشتر مي‌باشد. از ديدگاه نحوه تميزكاري، مواد نافذ به سه دسته تقسيم مي‌شوند: قابل شستشو با آب، قابل شستشو با حلال و قابل شستشو پس از امولسيون‌سازي.

مواد نافذ قابل شستشو با آب، حاوي تركيبات امولسيون‌ هستند كه اين موضوع امكان شستشو با آب را مهيا مي‌سازد. جهت تميزكاري مواد نافذ قابل شستشو با حلال، بايد از يك حلال مناسب استفاده نمود. در دسته سوم ابتدا يك ماده امولسيون‌‌ساز اعمال مي‌شود، كه وظيفه آن جدا نمودن ماده نافذ از روي سطوح مي‌باشد، سپس مواد نافذ به راحتي با آب قابل شستشو خواهند بود.

با تركيب دو طبقه‌بندي ياد شده، مي‌توان شش نوع ماده نافذ متفاوت توليد نمود:

• 1- مرئي و قابل شستشو با آب
• 2- مرئي و قابل شستشو با حلال
• 3- مرئي و قابل شستشو پس از امولسيون‌سازي
• 4- فلوئورسنت و قابل شستشو با آب
• 5- فلوئورسنت و قابل شستشو با حلال
• 6- فلوئورسنت و قابل شستشو پس از امولسيون‌سازي

در تمام انواع فوق، مراحل انجام تست مشابه مي‌باشد، غير از روش قابل شستشو پس از امولسيون‌سازي كه داراي يك مرحله اضافي اعمال ماده امولسيون‌ساز مي‌باشد. بي‌دقتي در هر يك از مراحل انجام تست، سبب كاهش حساسيت بازرسي مي‌گردد. مراحل انجام تست به شرح ذيل مي‌باشند:

مرحله اول، تميزكاري و آماده‌سازي سطوح مي‌باشد. از آنجايي كه روش PT جهت آشكارسازي عيوب سطحي به كار مي‌رود، بنابراين اين مرحله از اهميت خاصي برخوردار است. حضور آلودگي هاي سطحي از قبيل رنگ، چربي، لايه‌هاي اكسيدي و گرد و خاك، مانع از نفوذ مايع نافذ به درون ناپيوستگي‌هاي سطحي شده، در نتيجه عيوب آشكار نخواهند شد. هنگام تميزكاري فلزات نرم مانند آلومينيوم و مس با روشهاي مكانيكي مثل واير برس و يا سندبلاست، امكان بسته شدن دهانه ناپيوستگي و عدم نفوذ مايع نافذ به داخل آن وجود دارد كه نتيجتاً مانع از آشكار شدن ناپيوستگي مي‌گردد. پس از انجام تميزكاري و خشك شدن سطوح، مايع نافذ اعمال مي‌گردد. براي قطعات كوچك مي‌توان آنها را داخل تانك مايع نافذ، غوطه‌ور نمود. براي قطعات بزرگتر، مايع نافذ از طريق يك برس يا اسپري اعمال مي‌شود.

مايع نافذ بايد حدود 5 تا 30 دقيقه روي سطح باقي بماند. به اين زمان، زمان اسكان (dwell time) گفته مي‌شود. مدت زمان اسكان بستگي به توصيه‌هاي سازنده مواد، دماي قطعه كار و سايز ناپيوستگي‌هاي مورد نظر دارد. در تمام مدت زمان اسكان، سطوح بايد توسط مايع نافذ مرطوب باشند تا مايع نافذ بتواند بخوبي به درون ناپيوستگي‌هاي سطحي نفوذ نمايد. ماده نافذ به دليل خاصيت موئينگي، به داخل ناپيوستگي‌هاي سطحي نفوذ مي‌كند. خاصيت موئينگي، پديده‌اي است كه موجب مي‌شود مايعات به داخل فضاهاي تنگ نفوذ كنند. پس از اتمام زمان اسكان، مايع نافذ اضافي از سطح قطعه پاك مي‌شود. در هنگام تميزكاري بايد دقت نمود كه زمينه زيادي از مايع نافذ روي سطح باقي نماند زيرا سبب به وجود آمدن علائم نامربوط (Nonrelevant Indication) مي‌گردد كه در اين صورت تشخيص آنها از عيوب واقعي كار مشكلي خواهد بود. از طرف ديگر تميزكاري نبايد به حدي باشد كه سبب شسته شدن مواد نافذ از داخل ناپيوستگي‌ها شود.

پس از تميزكاري مايع نافذ اضافي، ماده آشكار ساز اعمال مي‌گردد. آشكارساز ممكن است بصورت پودر خشك يا به صورت پودر معلق در يك مايع با سرعت تبخير بالا باشد. اعمال آشكارساز بايد به نحوي صورت گيرد كه يك لايه نازك و يكنواخت روي سطح قرار گيرد. بهترين راه، اعمال ماده آشكارساز در چند مرحله و به صورت لايه‌هاي نازك مي‌باشد. ضخيم بودن لايه آشكارساز مانع از نمايان شدن ناپيوستگي‌هاي ريز مي‌گردد.

حساسيت بازرسي با روش مايعات نافذ به سايز ذرات پودر آشكارساز و ضخامت لايه اعمال شده بستگي دارد. ذرات درشت و اعمال لايه ضخيم، از حساسيت تست مي‌كاهند با خارج شدن مايع نافذ از درون ناپيوستگي‌ها، علائمي با سايز بزرگتر از ابعاد واقعي ناپيوستگي ايجاد مي‌شود كه به راحتي قابل رويت مي‌باشند.

در صورتيكه مايع نافذ از نوع ”Visible“ باشد، مي‌بايد ارزيابي را زير نور مرئي و در صورتيكه از نوع ”Fluorescent“ باشد، زير نور ماوراء بنفش انجام داد.

مزاياي روش PT عبارتند از:

• اين روش براي مواد فلزي و غيرفلزي قابل استفاده مي‌باشد، به طوركلي تمام مواد غير متخلخل با اين روش قابل بازرسي هستند.
• روش PT براي اتصالات جوشكاري شده و يا لحيم‌كاري شده فلزات غير مشابه بر خلاف سايرروشهاي NDT به خوبي قابل استفاده مي‌باشد.
• اين روش براي فلزات مغناطيسي و غيرمغناطيسي قابل استفاده مي‌باشد.
• مواد مورد استفاده در اين فرآيند ساده و قابل حمل مي‌باشند. بنابراين انجام تست در هر محلي امكان‌پذير مي‌باشد.
• عدم نياز به جريان برق در روش ”Visible“
• ارزان بودن اين روش در مقايسه با ساير روشهاي NDT

محدوديتهاي روش PT عبارتند از:

• روش PT فقط قادر به نمايان ساختن ناپيوستگي‌هاي سطحي مي‌باشد.
• تأخير زماني قابل توجهي از زمان تميزكاري اوليه تا رسيدن به نتايج تست وجود دارد (بر خلاف روش MT)
• در روش PT، شرايط سطحي قطعه كار تأثير زيادي بر دقت تست خواهد داشت بنابراين در اين روش حجم عمليات تميزكاري زياد مي‌باشد. در بازرسي PT، پس از انجام تست و ارزيابي نتايج، بايد سطوح با دقت تميزكاري شوند.

سطوح بي‌نظم، حضور سرباره، جرقه و پاشش سبب به وجود آمدن علائم نامربوط مي‌شود كه عمليات ارزيابي را با مشكلاتي مواجه مي‌سازد.

پس از انجام تست، در صورت كشف علائم مربوط به ناپيوستگي، مي‌توان با تهيه عكس يا رسم نماي شماتيك قطعه، يك سند دائمي از محل ناپيوستگي تهيه نمود. همچنين بايد شماره قطعه، شماره جوش، نوع عيب، محل و سايز عيب در گزارش PT، درج شوند. پس از عمليات خارج نمودن عيب و قبل از انجام جوشكاري مجدد بايد تمام مواد نافذ، آشكارساز و تميز كننده از روي سطوح زدوده شوند، زيرا علاوه بر تأثير سوء بر كيفيت جوش، بخاراتي سمي توليد مي‌كنند كه براي سلامتي مضر مي‌باشند

اصول تست ذرات مغناطیسی(MT) Magnetic Particle Testing، مزایا و محدودیت ها

اين روش NDT اغلب جهت رديابي عيوب سطحي در فلزات فرومغناطيس مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين روش عيوب زير سطحي نيز قابل تشخيص هستند ولي معمولاً تفسير آنها بسيار مشكل مي‌باشد. عيوب زير سطحي اغلب توسط ساير روشهاي NDT قابل تشخيص و ارزيابي هستند. ناپيوستگي‌هاي سطحي در يك قطعه مغناطيسي شده، يك آهنرباي موضعي ايجاد نموده و ذرات پودر آهن را به سمت خود جذب مي‌كنند. در اثر تجمع ذرات مغناطيسي در محل ناپيوستگي يك نشانه قابل رويت در آن محل ايجاد مي‌گردد.

با وجود چندين روش متنوع آزمايش ذرات مغناطيسي، اصول تست در تمام روشها يكسان مي‌باشد. تمام اين آزمايشات از طريق ايجاد ميدان مغناطيسي در قطعه كار و اعمال ذرات مغناطيسي به سطح آن انجام مي‌شوند.

شكل ، خطوط ميدان مغناطيسي را در اطراف يك آهنربا نشان مي‌دهد. مطابق شكل، جهت خطوط فلاكس مغناطيسي از قطب N به قطب S مي‌باشد . اين خطوط با يكديگر موازي بوده و هيچگاه يكديگر را قطع نمي‌كنند. شدت ميدان مغناطيسي در داخل آهنربا بيشترين مقدار و با دور شدن از آهنربا، از شدت آن كاسته مي‌شود.

شكل زیر، يك آهنرباي U شكل را روي يك قطعه مغناطيسي حاوي ناپيوستگي نشان مي‌دهد. خطوط ميدان مغناطيسي بصورت حلقه‌هاي پيوسته از يك قطب به قطب ديگر حركت مي‌كنند. به دليل وجود فاصله هوايي كوچك در محل ناپيوستگي، يك آهنرباي موضعي در آن محل به وجود مي‌آيد. به دليل نيروي جاذبه قوي اين آهنرباي موضعي، ذرات مغناطيسي در محل ناپيوستگي تجمع مي‌كنند در روش MT، تجهيزات مختلفي جهت اعمال ميدان مغناطيسي به قطعه وجود دارد. پس از مغناطيسي شدن قطعه، ذرات مغناطيسي به سطح اعمال مي‌شوند. در صورت وجود ناپيوستگي، ذرات مغناطيسي در آن محل تجمع نموده و يك نشانه قابل رويت تشكيل مي‌دهند.

استفاده از آهنرباهاي دائمي در روش MT به دليل محدوديتهاي آنها، منسوخ شده است. امروزه اغلب از آهنرباهاي الكتريكي استفاده مي‌شود. اصول آهنرباهاي الكتريكي، ايجاد ميدان مغناطيسي در اطراف يك هادي الكتريكي است .

زمانيكه جريان الكتريكي از يك هادي عبور مي‌كند، خطوط ميدان مغناطيسي به شكل دايره‌هاي متحدالمركز در اطراف آن ايجاد مي‌شود و راستاي ميدان مغناطيسي عمود بر راستاي جريان خواهد بود.

بطور كلي ميدان مغناطيسي به دو صورت در قطعات اعمال مي‌شود:

• طولي (Longitudinal)
• محيطي (Circular)

زمانيكه جهت ميدان مغناطيسي در راستاي محور قطعه باشد، مغناطيس طولي و چنانچه جهت آن عمود بر محور قطعه باشد، مغناطيس محيطي خواهيم داشت.

همانطور كه اشاره شد، چندين روش به منظور توليد مغناطيس طولي و محيطي در قطعات وجود دارد. شكل زیر، مغناطيس طولي به وجود آمده را در اثر قرار دادن قطعه داخل كويل الكتريكي نشان مي‌دهد. زمانيكه كويل به صورت ايستگاهي بوده و قطعات از داخل آن عبور كنند به آن

”Coil Shot“ گفته مي‌شود. مطابق شكل، عيوبي كه راستاي آنها عمود بر خطوط ميدان مغناطيسي باشد، به خوبي قابل رويت مي‌باشند. عيوبي كه تحت زاويه °45 نسبت به خطوط ميدان مغناطيسي قرار دارند با حساسيت كمتري رويت مي‌شوند و عيوبي كه كاملاً موازي با خطوط ميدان هستند، قابل رويت نخواهند بود.

به منظور توليد ميدان محيطي، مي‌توان با عبور دادن جريان الكتريكي از قطعه، ميدان‌هاي مغناطيسي دوراني عمود بر محور طولي قطعه ايجاد نمود. به تجهيزات ايستگاهي اين روش، ”Head Shot“ گفته مي‌شود. مطابق شكل زیر، عيوبي كه در راستاي محور طولي قطعه هستند به خوبي قابل رويت و عيوبي كه به صورت محيطي و موازي خطوط ميدان قرار دارند، رويت نمي‌شوند. مغناطيسهاي طولي و محيطي را مي‌توان با تجهيزات قابل حمل در قطعه ايجاد نمود.

به منظور توليد مغناطيس طولي مي‌توان از روش يوك (Yoke) مطابق شكل زیر، استفاده نمود. يوك يك آهنرباي الكتريكي است كه از يك هسته مغناطيسي و يك سيم پيچ كه دور آن پيچيده شده، تشكيل شده است. زمانيكه جريان از سيم پيچ عبور مي‌كند، يك ميدان مغناطيسي خطي بين پايه‌هاي يوك ايجاد مي‌نمايد.

به منظور تشكيل مغناطيس محيطي مي‌توان از روش پراد (Prod) مطابق شكل زیر استفاده نمود. هر دو جريان AC و DC، جهت القاي ميدان مغناطيسي در قطعه، قابل استفاده هستند. ميدان مغناطيسي توليد شده توسط جريان AC، در لايه‌هاي سطحي قطعه، تمركز بيشتري دارد. مغناطيس متناوب سبب تحرك بيشتر ذرات مغناطيسي روي سطوح شده و از اين ديدگاه حساسيت بازرسي را افزايش مي‌دهد. ميدان مغناطيسي توليد شده با جران DC، قدرت نفوذ بيشتري دارد، بنابراين با مغناطيس مستقيم مي‌توان عيوب نزديك به سطح را رديابي نمود. هرچند علائم ناشي از عيوب زير سطحي به سختي قابل تفسير هستند.

نوع سوم جريان الكتريكي، جريان نيم موج يكسو شده مي‌باشد. اين جريان تركيبي از دو جريان AC و DC مي‌باشد و مزاياي هر دو جريان را داراست.

همانطور كه اشاره شد، در روش MT، بيشترين حساسيت در تشخيص عيوب، زماني ايجاد مي‌شودكه راستاي خطوط ميدان مغناطيسي عمود بر راستاي عيب باشد. عيوبي كه راستاي آنها موازي با راستاي خطوط ميدان مغناطيسي باشد قابل رويت نخواهند بود.

بطور كلي در صورتيكه زاويه بين محور طولي عيب و خطوط مغناطيس بيشتر از °45 باشد، عيب قابل رويت خواهد بود. و اگر اين زاويه كمتر از °45 باشد، ممكن است عيب رويت نگردد. بنابراين به منظور اطمينان از حساسيت كامل بازرسي، بايد ميدان مغناطيسي را تحت دو راستاي °90 نسبت به يكديگر اعمال نمود. بازرسي به روش MT فقط به فلزات مغناطيسي از قبيل فولادهاي كربني و كم آلياژي، چدنها، بعضي از فولادهاي ضدزنگ (غير از نوع آستنيتي) و نيكل محدود مي‌شود.

اين روش جهت بازرسي فلزات و آلياژهاي غير مغناطيسي نظير آلومينیوم، مس و فولادهاي ضدزنگ آستنيتي قابل استفاده نمي‌باشد.

در صورت استفاده صحيح از اين روش، ناپيوستگي‌هاي بسيار كوچك سطحي قابل رويت و ناپيوستگي‌هاي نسبتاً بزرگ زير سطحي با دقت كمتر قابل رويت خواهند بود. تجهيزات مورد استفاده در اين تست با توجه به ابعاد، قابليت حمل و قيمت، متفاوت مي‌باشند. مثلاً يوك با جريان AC بسيار سبك و قابل حمل بوده و جهت بازرسي قطعات بزرگ نظير اسكلت فلزي ساختمانها و پل‌ها، مخازن و لوله‌ها، مفيد

مي‌باشد. تجهيزاتي مانند پراد و كويل به دليل داشتن منبع قدرت از قابليت حمل كمتري برخوردار هستند. تجهيزات بازرسي ايستگاهي مانند ”Coil Shot“ و ”Head Shot“ معمولاً جهت بازرسي قطعات كوچك با تعداد زياد، مناسب مي‌باشند. اين تجهيزات اغلب شامل مكانيزم مغناطيس زدايي هستند. ذرات مغناطيسي مورد استفاده در روش MT، بسيار ريز بوده و به منظور سهولت رويت آنها روي قطعه، به صورت رنگي ساخته مي‌شوند. رنگ اين مواد اغلب خاكستري، سفيد، قرمز، زرد، آبي و يا مشكي مي‌باشد. به اين مواد، ذرات مرئي (Visible) گفته مي‌شود، يعني علائم، زير نور مرئي قابل رويت مي‌باشند. ذرات مغناطيسي ممكن است آغشته به مواد فلوئورسنت باشند كه در اين صورت علائم زير نور ماوراء بنفش قابل رويت خواهند بود. حساسيت بازرسي با مواد فلوئورسنت بيشتر از مواد مرئي مي‌باشد.

ذرات مغناطيسي به دو روش روي قطعه اعمال مي‌شوند:

• به صورت پودر خشك (dry Powder)
• به صورت معلق در آب يا نفت (Wet Particle)

هر دو روش مزايا و محدوديتهايي دارند، ولي روش ترفلوئورسنت (Wet Fluorescent)، از حساسيت بيشتري برخوردار مي‌باشد.

مزاياي روش MT عبارتند از:

• سرعت انجام بازرسي زياد مي‌باشد.
• هزينه‌هاي بازرسي كم مي‌باشد.
• شرايط سطحي قطعه از حساسيت كمتري برخوردار مي‌باشد، بطوريكه حتي امكان تست روي يك لايه نازك رنگ وجود دارد.
• انجام تست روي سطوح داغ با استفاده از پودر خشك امكان پذير است.
• امكان استفاده از روش هاي قابل حمل مانند يوك با جريان AC، ميسر مي‌باشد.

محدوديتهاي روش MT عبارتند از:

• امكان بازرسي فقط جهت فلزات مغناطيس شونده ميسر مي‌باشد.
• اغلب قطعات نياز به مغناطيس زدايي پس از انجام آزمايش دارند.
• به جريان برق نياز مي‌باشد.

عمليات مغناطيس زدايي معمولاً با استفاده از جريان AC انجام مي‌شود. با عبور دادن آهسته قطعه از ميان ميدان مغناطيسي متناوب و يا كم كردن تدريجي شدت جريان مغناطيس كننده تا صفر، نظم دو قطبي‌هاي مغناطيسي، بهم ريخته و قطعه مغناطيس زدايي مي‌شود.

بیشتر بدانید

• چرا در دوره های آموزشی موسسه آریا آزمون صنعت شرکت کنیم؟
• آشنایی با مدرسین موسسه آریا آزمون صنعت
• آشنایی با مشتریان موسسه آریا آزمون صنعت
• آشنایی با انجمن آزمون های غیرمخرب امریکا ASNT