محتوای بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III) در شرکت آریا آزمون صنعت

• مقدمه
• اصطلاحات و تعاریف
• اصول بازرسی چشمی
• تجهیزات Remote و Direct در بازرسی چشمی
• انجام بازرسی چشمی بر مبنای یک دستورالعمل معین
• Material Attribute
• Factors That Affect Visual Testing
• Vision and Lighting
• Environmental and Physiological Factors
• محدوده های پذیرش طبق کدها و استانداردها (ASME, API, AWS, ISO)
• گزارش نویسی و تهیه مدارک
• ممیزی و بازبینی دستورالعمل ها از قبیل (WPS , PQR , PWHT , Hydrotest , Paint ,…)
• ممیزی گزارشات NDT
• وظایف و مسئولیت های بازرس ارشد جوشکاری
• بررسی انواع مکانیزم های ترک و شکست در مقاطع جوشی
• تشریح علائم و نقشه خوانی در جوشکاری مطابق با BS499 , BSEN22553 , AWS A2.4
• برسی سطوح شکست ( plain strain effect , Ductile , Brittle , Fatigue )
• عملیات حرارتی در فولاد ها (پیشگرم ، تنش زدایی ، آنیلینگ ، نرمالایزینگ ، کوئنچ و تمپرینگ)
• آشنایی با دستورالعمل های بازرسی چشمی ( VT Procedures)
• بررسی و مرور استانداردهای ASME V ,VIII, AWS D1.1 / آشنایی با نحوه Audit کردن گزارشات VT
• کارگاه عملی بازرسی چشمی با رویکرد تست جوش + گزارش نویسی

مخاطبین دوره بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III)

سرپرستان واحد های NDT ، تکنیسین ها و مهندسین واحدهای کنترل کیفیت و بازرسین فنی که مستقیماً با روش های NDT سروکار داشته و قصد ارتقاء رتبه به سطح ارشد (Level III) را دارند .

توانمندیها پس از طی دوره بازرسی چشمی سطح 3 (VT Level III) در شرکت آریا آزمون صنعت

• تسلط بر انواع عیوب حین ساخت و حین بهره برداری در قطعات صنعتی و علل بروز آنها
• انجام بازرسی چشمی روی اتصالات جوشی انواع سازه های فولادی ، مخازن تحت فشار ، Piping و ...
• آشنایی با انواع تجهیزات بازرسی چشمی
• ارائه گزارش رسمی از نتایج تست
• توانایی آماده سازی و تایید دستورالعمل های VT
• توانایی آموزش پرسنل NDT در سطوح II,I
• تفسیر و تحلیل کد، استاندارد ،Spec و دستورالعمل های VT
• توانایی سرپرستی و نظارت بر فعالیت تیم های NDT
• توانایی انتخاب تکنیک و انجام VT و نیز تفسیر و ارزیابی نتایج حاصله

گواهینامه صادر شده پس از طی دوره بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III)

آموزش و صدور گواهینامه در این دوره بر اساس راهنمای SNT-TC-1Aاز انجمن تستهای غیر مخرب آمریکا ( ASNT ) صورت می پذیرد و در پایان دوره علاوه بر گواهی حضور در دوره (Attendance) ، گواهینامه معتبر VT Level III بر اساس Written Practice تهیه شده طبق راهنمای SNT-TC-1A اعطاء خواهد گردید. آزمون های نهایی مشتمل بر 3 بخش می باشد:

• آزمون Basic شامل استاندارد SNT-TC-1A + Fabrication & Product Technology + آشنایی با دیگر متد های NDT
• آزمون Method شامل اصول پایه و مبانی + کاربردها و تکنیکهای متد + تفسیر کد ، استاندارد و Spec
• آزمون Specific شامل الزامات تجهیزات ، تکنیکها ، Spec ، دستورالعمل های NDT

راهنمای آموزش و تایید صلاحیت انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا (ASNT)

انجمن آزمایشات غیر مخرب آمریکا(ASNT) از سال ها پیش راهنمای آموزش و تایید صلاحیت پرسنل آزمایشات غیر مخرب را با عنوان استاندارد ASNT SNT-TC-1A منتشر کرده است.

شرکت آریا آزمون صنعت به عنوان اولین برگزار کننده دوره های آموزشی تست های غیر مخرب (NDT) بر اساس استانداردASNT SNT-TC-1A در کشور، سابقه برگزاری بالغ بر 20 بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III) و آموزش بالغ بر 200 نفر دانشجو را در این زمینه داشته است. برای مشاهده سابقه شرکت، به تقدیر نامه های درج شده در سایت مراجعه نمایید.

بر اساس استاندارد SNT-TC-1A ، سه سطح صلاحیت برای بازرسین تعریف شده است:

• Level I : كمك اپراتورتست VT (سطح مقدماتی)
• Level II : اپراتور تست VT (سطح استاندارد)
• Level III : بازرس ارشد VT (سطح ارشد)

در استاندارد فوق سطح اختیارات و توانمندی های هر کدام از سطوح صلاحیت درج گردیده است.

پیش نیاز دوره بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III)

داوطلبان حضور در دوره های NDT سطح III بر اساس Written Practice این شرکت می بایست دارای مدرک سطح II در رشته های معمول NDT شامل MT,PT,VT,RT و VT بوده و نیز دارای حداقل 2 سال سابقه کاری مرتبط در روش NDT مورد درخواست باشند.ضمناً دارا بودن مدرک کارشناسی یا کاردانی در یکی از رشته های مهندسی یا علوم پایه و نیز توانایی خواندن و درک متون انگلیسی ضروری می باشد.

مزایای دوره بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III)

گواهینامه دوره بازرسی چشمی سطح 3(VT Level III) موسسه آریا آزمون صنعت با توجه به اعتبارات سازمانی این موسسه و اینکه دوره بر اساس یک استاندارد مشخص برگزار می شود(ASNT SNT-TC-1A) ، نیاز به ترجمه نداشته و مستقیما در بسیاری از سازمان ها و شرکت های داخل و خارج از کشور، معتبر و قابل استفاده می باشد. ضمنا در صورت نیاز به دریافت گواهینامه ASNT NDT Level IIIکه در حال حاضر آزمون های آن فقط در خارج از کشور برگزار میشود، فرد این امکان را دارد که شانس موفقیت خود را با گزراندن این دوره ها افزایش دهد.لذا بسیاری از افرادی که قصد شرکت در آزمونهای ASNT NDT Level III را دارند به منظور کسب دانش فنی و مهارت در این حوزه ، به موسسه آریا آزمون صنعت مراجعه می کنند. در بعضی از کشور ها نظیر کانادا، افراد میبایست در حوزه شغلی تست های غیر مخرب ، الزاما از موسسهNDT آن کشور مثلا در کانادا موسسه CGSB(Canadian General Standards Board) ، مدرک کسب کنند.حتی در این شرایط هم گذراندن دوره در ایران(در موسسه آریا آزمون صنعت) از دو دیدگاه می تواند مفید و موثر باشد. اول اینکه دانش و مهارت NDT از طریق آموزش های جامع توسط مدرسین مجرب و به زبان فارسی به بهترین نحو به شخص منتقل می شودو ثانیا شخص می تواند مدارک اخذ شده از این موسسه را ارایه دهد و قادر خواهد بود بجای طی نمودن دوره آموزشی که اغلب پر هزینه است(حدود 4 تا 5 هزار دلار)، فقط در آزمون نهایی شرکت کند.در اینصورت این امکان را دارد با هزینه بسیار کمتر و با شانس بالاتر ، گواهینامه مورد نظر را دریافت نماید.

آشنایی با بازرسی چشمی (Visual Testing)

تعریف بازرسی چشمی :كنترل روز به روز وضعيت قطعات مورد ساخت و رسيدگي از نظر پذيرش آنها طبق مشخصات

در اغلب اوقات، اولین مرحله در آزمون یك سازه، بازرسی چشمی (VT) است. بازرسی با چشم غیرمسلح فقط عیب های به نسبت بزرگی را كه به سطح قطعه راه دارند، نمایان خواهد كرد. با به كار بردن یك میكروسكوپ می توان كارآیی بازرسی چشمی (VT) را افزایش داد. مناسب ترین نوع میكروسكوپ برای بازرسی های سطح قطعه، میكروسكوپ استریو است. در این نوع بازرسی ها، بزرگ نمایی بسیار زیاد ضرورتی ندارد و بیشتر میكروسكوپ های كه بدین منظور در دسترس هستند، بزرگ نمایی در حدود 5 تا 75 برابر دارند. بازرسی چشمی (VT) منحصر به سطح خارجی نمی شود. حساسه های بازرسی نوری، از نوع صلب و انعطاف پذیر، جهت بازرسی سطوح داخلی ساخته شده اند. حتی این حساسه ها را می توان در داخل حفره ها، لوله ها و كانال ها قرار داد.

بازديد يا بررسی چشمی (VT) يكي از مهمترين و متداول ترين روش های بازرسی است. بازرسی چشمی (VT) ساده و ارزان است و معمولا به وسايل و دستگاه های گرانقيمت احتياج ندارد. تمام عيوب ظاهری اعم از عيوب سطحی، ترك های سطحی، شكل نادرست پروفيل جوش، انحرافات در اندازه و غيره را می توان با بازرسی چشمی (VT) پيدا كرد. در بازرسی چشمی (VT) مي توان از ذره بين با بزرگنمایی تا حدود 10، وسايل اندازه گيری، الگو يا شابلن مخصوص، چراغ سيار يا چراغ قوه، بورسكوپ (Borescope) يا دستگاه اپتيكی ديگر كمك گرفت.

از شرايط سطح قطعه و ارزيابي دقيق ظاهر آن بسیاری از مسائل روشن می شود. بعضي از شرايط ظاهری می تواند مبين پذيرش يا عدم پذيرش قطعه شود، به خصوص هنگامی كه اطلاعات به دست آمده از بازرسی چشمی (VT) با استفاده از روش های ديگر بازرسی تكميل گردد.

بررسی نقشه ها پیش از ساخت نيز از اشتباهات جلوگیری نموده و پی بردن به اشتباه و رفع نواقص طرح قبل از ساخت از دوباره كاری و اتلاف سرمايه جلوگيری می كند. اگر بازرسی چشمی (VT) صحيح قطعات و بررسي شكل ظاهری آنها چه با چشم غيرمسلح و چه با ذره بين يا اندوسكوپ انجام شود، در تشخيص عيوب متالورژيكی حائز اهميت بوده و مي تواند مبنای برنامه ريزی برای بازرسی های بعدی باشد. به علاوه بازرسی چشمی (VT) اطلاعات مفيدی به دست می دهد كه گاهی اوقات اين اطلاعات برای حل مسئله كفايت می كند.

برای انجام مناسب بازرسی چشمی (VT)، نور محيط از اهميت به سزایی برخوردار است، زیرا که بعضي از عيوب سطحی فقط تحت تابش نور صحيح (تابش نور تحت زاويه مناسب) آشكار می شوند. چراغ های بازرسی متعدد و متنوعی به بازار عرضه شده است. اغلب اين چراغ ها دارای رئوستا (مقاومت قابل تغيير) هستند تا امکان تغییر شدت نور، به منظور ايجاد بهترين كنتراست تنظيم نمايند.

بازرسی چشمی (VT) به عنوان يك روش بازرسی غيرمخرب (NDT) برای مواد خام، محصولات نيمه تمام و به اتمام رسیده ضروری است. بازرسی چشمی (VT) فقط عيوب ماكروسكوپي سطحي را كشف نموده و قطعه را برای انجام آزمايش های غيرمخرب (NDT) بعدی آماده می سازد. بازرسی چشمی VT روشی ساده با کاربرد آسان و قابلیت انجام سریع و معمولا کم هزینه است. با وجود این که یک قطعه از طریق سایر روش های غیر مخرب بازرسی یا NDT مورد بازرسی قرار می گیرد، اما پیش از آن بازرسی چشمی مناسبی باید انجام گیرد. با یک تست جوش VT ساده می توان عیوب سطحی درشت را شناسایی نموده و بلافاصله قطعه را رد کرد. در این شرایط دیگر نیازی به انجام سایر آزمایش های هزینه بر و پیچیده نیست. در نتیجه با بازرسی چشمی VT می توان در وقت و هزینه صرفه جویی زیادی کرد. با وجود پیشرفت های زیاد در زمینه ابزار کمکی برای بازرسی چشمی VT، هنوز هیچ وسیله­ الکترونیکی و رایانه ای که بتواند توان رقابت با مغز انسان را داشته باشد، اختراع نشده است. چشمان با تجربه ی یک متخصص بازرسی وسیله ای گران بها برای یک بازرسی هوشمندانه است.

اصول بازرسی چشمی(VT) چیست؟

بازرسی چشمی VT فرآیند بررسی و ارزیابی سیستم‌ها و اجزا با استفاده از سیستم‌های حسی انسانی است. بازرسی چشمی VT با توجه به صلاحدید متخصصین بازرس، می تواند با ابزار های کمکی شامل ذره بین های جیبی تا میکروسکوپ ها نیز انجام گیرد. فرآیند بازرسی چشمی در صنعت همواره با استفاده از رفتارهایی مانند به دقت نگاه کردن، گوش دادن، لمس کردن، بو کشیدن و تکان دادن انجام می گیرد. بازرسی چشمی VT اولین گام در فرآیند بازرسیِ انواع مختلف محصولات صنعتی از جمله ریختگی ها، فورج شده ها، اجزای ماشین کاری شده و یا اجزای جوش است.

اساس کار روش بازرسی چشمی(VT) چیست؟

اساس کار روش بازرسی چشمی VT بسیار ساده است. از آنجایی که این بازرسی غیرمخرب در مناطق قابل دید و روشن صورت می گیرد، لذا اولین دستورالعمل در بازرسی چشمی روشن کردن محیط به وسیله ی نور است. سپس قطعه با چشم و یا وسایل حساس به نور مانند فوتوسل ها (Photocells) مورد بازرسی قرار می گیرد. اگرچه وسایل بازرسی چشمی فوق العاده ساده هستند، اما وجود نور کافی در بازرسی چشمی VT بسیار ضروری است. همچنین لازم است سطح قطعه قبل از بازرسی چشمی به طور کامل تمیز گردد.

ابزار آلات بازرسی چشمی (VT)

ذره بین

ذره بین ساده ترین شکل از یک میکروسکوپ است که فقط یک لنز همگرا دارد. بزرگنمایی (M) یک لنز ساده به وسیله ی رابطه ی M=25/f تعیین می گردد. در این رابطه f فاصله کانونی عدسی و ۲۵ یک ضریب ثابت است. این ضریب ثابت نشان دهنده میانگین حداقل فاصله ای است که اجسام با چشم غیر مسلح به وضوح دیده می شوند. بنابراین یک عدسی با فاصله کانونی ۱۲٫۵ سانتی متر دارای بزرگنمایی ۲ برابر خواهد بود.

سطح قابل رویت به وسیله ذره بین را میدان دید آن ذره بین می نامند. انتخاب ذره بینی با میدان دید مناسب یک مسئله مهم در بازرسی چشمی VT است. به عنوان مثال، زمان لازم برای بازرسی چشمی قطعه ای بزرگ به وسیله یک ذره بین با قدرت بزرگنمایی ۲۰ برابر (با میدان دید بیش از ۹٫۵ میلیمتر) بسیار زیاد است. بهترین روش بازرسی چشمی با ذره بین، استفاده از ذره بینی با قدرت بزرگنمایی پایین در مرحله اول است. در این مرحله مناطق مستعد عیب برای بازرسی مشخص می گردد. سپس برای بازرسی جزییات این مناطق مشخص شده، می توان از ذره بینی با قدرت بزرگنمایی بالاتر استفاده کرد.

میکروسکوپ

برای بزرگ کردن تصویر قطعه، تا حد امکان آن را به لنزهای میکروسکوپ نزدیک می کنند. فاصله بین جسم و لنز زمانی تنظیم می شود که سطح قطعه در عمق میدان و فاصله کانونی لنزها قرار گیرد. در این شرایط ترک های ریز سطحی، حفرات و دیگر عیوبی که به سطح راه دارند، به خوبی قابل مشاهده خواهند بود. معمولا در روش بازرسی چشمی VT برای بازرسی شکل و جهت گیری ترک ها از میکروسکوپ های نوری استفاده می شود؛ که بزرگنمایی میکروسکوپ ها را در این مراحل بازرسی دقیق تر می توان تا ۵۰۰ برابر نیز افزایش داد. در هر حال این بزرگنمایی می تواند در بازرسی چشمی از ۳ تا ۳۰۰۰ برابر برحسب نیاز تغییر کند.

بورسکوپ

بورسکوپ ابزاری برای مشاهده و بازرسی نواحی داخلی تیوب های باریک و روزنه ها است. بورسکوپ شامل یک سیستم روشنایی داخلی دقیق است و حاوی مجموعه ای منظم از منشورها و عدسی های صفحه ای است که نور از طریق آن ها عبور می کند. در نهایت تصویری با حداکثر وضوح برای بیننده ساخته می شود. بورسکوپ ها در مدل های مختلف با قطر ۲٫۵ تا ۱۹ میلی متر و طول چندین متر موجود هستند تصویر این ابزار بازرسی چشمی VT را در زیر می بینید.

اندوسکوپ

اندوسکوپ شباهت زیادی به بورسکوپ دارد با این تفاوت که اندوسکوپ ها داری سیستم نوری قوی تر و منبع نوری با شدت بیشتر هستند. از دیگر ویژگی های این ابزار، زوایای دید متغیر و ثابت بودن فاصله کانونی آن همواره به اندازه ۴ میلی متر است. در واقع هنگامی که نوک اندوسکوپ در فاصله ۴ میلی متری از سطح مورد بازرسی قرار دارد، بزرگنمایی با قدرت ۱۰ برابر از تصویر حاصل می گردد. اندوسکوپ هایی با قطرهایی کمتر از ۱٫۷ میلی متر و طول ۱۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی متر موجودند.

انواع گیج های بازرسی جوش

گیج ها در تست جوش ابزاری پرکاربرد میباشند. انواع متنوعی از گیج های جوش مورد استفاده قرار میگیرند که یک نمونه از انواع متداول آنها Cambridge Weld Gauge میباشد. این گیج چند منظوره دارای قابلیت های ذیل است:

• اندازه گیری زاویه پخ ازصفر تا ۶۰ درجه
• اندازه گیری ارتفاع فلز جوش اضافی در سطح و ریشه
• اندازه گیری گلویی جوش فیلت
• اندازه گیری ناهم ترازی
• اندازه گیری ساق جوش فیلت
• اندازه گیری عمق سوختگی کنار جوش

بیشتر بدانید

• چرا در دوره های آموزشی موسسه آریا آزمون صنعت شرکت کنیم؟
• آشنایی با مشتریان موسسه آریا آزمون صنعت
• آشنایی با انجمن آزمون های غیرمخرب امریکا ASNT