بازرسی جوش (CWI) سطح II,I (ویژه پنجشنبه و جمعه) + کارگاه آموزشی جوشکاری و NDT
مقدمه
در جهان امروزي، سعي و تلاش براي رسيدن به كيفيت، رو به افزايش بوده و در اين ميان، كيفيت جوش بخش عمدهاي از اين تلاش را به خود اختصاص داده است. تلاش براي رسيدن به محصولات با كيفيت، به فاكتورهاي مختلفي از جمله مسايل اقتصادي، ايمني، قوانين حكومتي، رقابت در بازارهاي جهاني و استفاده كمتر از طراحي محافظه كارانه وابسته است.
در اين ميان، اگرچه بازرس جوش مستقيماً مسئول توليد يك جوش با كيفيت نيست، اما ميتواند نقش مهمي در موفقيت برنامههاي كنترل كيفيت جوش ايفا نمايد.
در واقع، افراد متعددي در كيفيت يك محصول جوشكاري شده اثر گذارند ولي بازرس جوش، در اين زمينه پيشتاز ميباشد. بازرس جوش، براي انجام موثر اين عمل، بايد دانش و مهارتهاي زيادي داشته باشد زيرا اين كار مستلزم چيزي بيش از يك نگاه سطحي به جوش است.
انجمن جوشکاری آمریکا(AWS) از سال ها پیش استاندارد آموزش و تایید صلاحیت پرسنل بازرس جوش را با عنوان استاندارد AWS QC1 منتشر کرده است.
شرکت آریا آزمون صنعت به عنوان اولین برگزار کننده دوره های آموزشی بازرسی جوش (CWI) بر اساس استانداردAWS QC1 در کشور سابقه برگزاری بالغ بر 250 دوره بازرسی جوشCWI و آموزش بالغ بر 3500 نفر دانشجو را در این زمینه داشته است. برای مشاهده سابقه شرکت، به تقدیر نامه های درج شده در سایت مراجعه نمایید.
بر اساس استاندارد AWS QC1، 3 سطح صلاحیت برای بازرسین جوش تعریف شده است:
- CAWI :Certified Associate Welding Inspector : كمك بازرس تأييد شدة جوش (سطح 1)
- CWI :Certified Welding Inspector : بازرس تأييد شدة جوش (سطح2)
- SCWI :Senior Certified Welding Inspector : بازرس ارشد جوش (سطح3)
یکی از منابع آموزشی توصیه شده توسط AWS (انجمن جوش آمریکا)، برای فراگیران دوره CWI کتاب Welding Inspection Technology میباشد که خوشبختانه این کتاب توسط تیم فنی مجرب شرکت آریا آزمون صنعت، ترجمه و به چاپ رسیده است.
بدینوسیله به استحضار می رساند چاپ چهارم کتاب تکنولوژی بازرسی جوش با ویرایش جدید و افزودن ضمائم کاربردی منتشر گردید . همانطور که اشاره شد، کتاب مذکور ترجمه ای از منبع Welding Inspection Technology از انتشارات AWS می باشد که با اخذ مجوز از انجمن مربوطه ترجمه و به چاپ رسیده است . شایان ذکر است این اثر اولین و تنها منبع استاندارد چاپ شده در زمینه آموزش بازرسی جوش در کشور است که این نشان از پیشتاز بودن شرکت آریا آزمون صنعت در این حوزه می باشد.
چاپ اول این اثر در تابستان 1385 برای اولین باردر کشور با استقبال بی سابقه از طرف صنعت گران و دانشجویان مواجه گردید که منجر به تجدید چاپهای بعدی و توزیع بالغ بر 15000 جلد از کتاب فوق گردید بطوریکه عنوان یکی از پرطرفدارترین کتابهای عرصه بازرسی فنی را به خود اختصاص داده است.
یکی از مزایای کتاب فوق گردآوری کلیه اطلاعات لازم برای دوره های آموزشی بازرسی جوش (CWI)، و بازرسی چشمی جوش(VT) می باشد.
سرفصل های کتاب
- فصل اول : بازرسی جوش و تایید صلاحیت
- فصل دوم : ایمنی برای بازرسین جوش
- فصل سوم : فرآیندهای اتصال و برشکاری فلزات
- فصل پنجم : اسناد و مدارک مورد استفاده در عملیات بازرسی جوش
- فصل ششم : خواص فلزات و آزمایشات مخرب
- فصل هفتم : سیستم های اندازه گیری متریک در بازرسی جوش
- فصل هشتم : متالورژی جوش برای بازرسین جوش
- فصل نهم : ناپیوستگی های جوش و فلز پایه
- فصل دهم : بازرسی چشمی و سایر روشهای NDT
- پیوست 1 : محدوده پذیرش ناپیوستگی ها در بازرسی چشمی جوش به انضمام جداول کاربردی استاندارد AWS D1.1
- پیوست 2 : محدوده پذیرش ناپیوستگی ها در جوش های ذوبی بر اساس استانداردISO 5817:2014
- پیوست 3 : محدوده پذیرش جوش در بازرسی چشمی و رادیوگرافی به انضمام جداول کاربردی استاندارد ASME B31.3:2014
- پیوست 4 : معرفی ناپیوستگی های جوش ، HAZ و فلز پایه به همراه راهنمای تفسیر عیوب جوش در فیلم های رادیوگرافی
- پیوست 5 :جداول پیشنهادی انتخاب الکترود و سیم جوش برای جوشکاری مواد مختلف
- پیوست 6 :جداول پیشنهادی انتخاب پارامترهای جوشکاری در فرآیند های مختلف
- پیوست 7 :جداول پیشنهادی دمای پیشگرم و درجه حرارت بین پاسی
بنابراين، اين كتاب به گونهاي طراحي شده، تا پيش زمينهاي مناسب در مورد حساسيتهاي اين حرفه، هم براي بازرسين با تجربه و هم براي بازرسين مبتدي ايجاد نمايد.
البته اين بدين مفهوم نيست كه بازرس جوش هنگام كار در يك شركت خاص، از تمام اين اطلاعات استفاده كرده و يا مباحث اين كتاب تمام اطلاعات مورد نياز براي وي را در بر دارد. انتخاب مباحث اين كتاب، بر مبناي اطلاعات عمومي مورد نياز براي يك بازرس صورت گرفته است.
نكته حائز اهميت اينكه بررسي جوش تكميل شده به تنهايي جوابگوي انجام يك بازرسي موثر نميباشد. بخش چهارم استاندارد AWS QC1، عملكردهاي مختلف بازرسين جوش را مطرح مينمايد . در يك برنامه كنترل كيفيت موفق، شروع كار بازرسي بايد قبل از اجراي
اولين قوس جوشكاري صورت گيرد، بنابراين بازرس بايد با جنبههاي مختلف فرآيند ساخت نيز آشنا باشد. بازرس، قبل از جوشكاري،
نقشهها واستانداردها را به منظور دستيابي به اطلاعاتي از قبيل شكل هندسي قطعات، ملزومات كيفي مورد نياز و ميزان بازرسي، مورد
مطالعه قرار ميدهد و وقتي عمليات جوشكاري شروع شد، مراحل مختلف فرآيند را به منظور اطمينان از عملكرد صحيح، بررسي و ارزيابي ميكند. در صورتيكه تمام اين مراحل به صورت رضايت بخش انجام شده باشند، نتايج بازرسي نهايي نيز رضايت بخش خواهد بود.
محتوای دوره بازرسی جوش CWI :
- واژه شناسي BS 499, AWS A3.0 (Terminology)
- معرفي كدها و استانداردهاي جوشكاري (API 1104,ASME Sec IX,AWS D1.1)
- مواد و متالورژي جوش (Material & welding metallurgy)
- مواد مصرفي در جوشكاري از قبيل انواع الكترودها ، گازهاي محافظ، فلاكسها ، سيم جوشها (Welding consumables )
- خواص مکانیکی فلزات و تستهاي مخرب از قبيل آزمايش كشش، خمش، ضربه،ماكرو،شكست (Destructive testing)
- تستهاي غير مخرب از قبيل پرتونگاري صنعتي(RT)، التراسونيك(UT)، مايعات نافذ(PT)، ذرات مغناطيسي(MT)
- فرآيندهاي جوشكاري ذوبي و غير ذوبي از قبيل FW,RW,PAW,GMAW,SAW,GTAW,SMAW
- فرآيندهاي برشكاري حرارتي از قبيل LBC,PAC,OFC
- تهيه دستور العملهاي جوشكاري و تأييدية آنها جهت سازههاي جوشکاری شده (WPS/PQR)
- نحوة تأييد صلاحيت جوشكاران و صدور گواهينامه جهت جوشكاران (WQT)
- علائم و نقشه خواني در جوش مطابق با AWS A2.4 (Weld symbols)
- طراحي و محاسبات جوش در سازههاي فلزي (طبق استاندارد AWS D1.1)
- عمليات حرارتي در جوش از قبيل پيشگرم و تنش زدائي (Heat Treatment)
- پيچيدگي و تنشهاي پسماند در جوشكاري و نحوه كنترل آنها (Residual stress & Distortion)
- بررسي قابليت جوش پذيري فولادها (Weld ability)
- عيوب جوش، دلایل و نحوة رفع آنها
- عيوب جوش و محدوده پذيرش آنها طبق استانداردهاي (AWS D1.1 Edition 2015) ، (ISO 5817 Edition 2013) و (ASME B31.3 Edition 2016)
- وظايف بازرس جوش (Duties of welding inspector)
- كار عملي بازرسي چشمي (VT) قطعات جوشكاري شده و گزارش نویسی
- كار عملي تستهاي غير مخرب (PT,MT,RT,UT)
مخاطبین دوره
تکنیسینها و مهندسین واحدهای تولیدی ، بازرسی فنی و کنترل کیفیت (QC ) ، واحدهای تعمیرات ، کارشناسان دستگاه نظارت ،دانشجویان و کلیه افراد علاقمند و مرتبط با بازرسی فنی و جوشکاری
تواناييهاي بازرس جوش سطح II (CWI) پس از طی دوره در شرکت آریا آزمون صنعت
- انجام بازرسي چشمي روي تمامي قطعات جوشكاري شده
- شناسايي عيوب جوش و فلز پايه و ارزيابي قطعات بر اساس كليه استانداردها
- تهيه گزارش بازرسي چشمي
- نظارت بر صحت اجراي دستورالعمل هاي جوشكاري (WPS) ، كليه مشخصات فني جوش و نقشه ها
- اخذ آزمون تائيد صلاحيت از جوشكاران
- هماهنگي انجام تستهاي غير مخرب (NDT)
گواهینامه های قابل صدور پس از طی دوره و قبولی در آزمون ها
- گواهینامه بازرس تایید شده جوش CWI از طرف موسسه آریا آزمون صنعت مورد تایید سازمان های فوق
- کارت جیبی PVC از طرف موسسه آریا آزمون صنعت مورد تایید سازمان های فوق
- گواهینامه سلامت بینایی) (Vision Test Certificate با تایید کارشناس Optometrist
- امکان صدور گواهینامه VT Level I,II بر اساس ASNT SNT-TC-1A
- امکان صدور گواهینامه بازرس فنی جوش از طرف سازمان آموزش فنی و حرفه ای
مزایای دوره بازرس جوش برای افرادی که قصد مهاجرت دارند
گواهینامه دوره های بازرسی جوش (CWI) موسسه آریا آزمون صنعت با توجه به اعتبارات سازمانی این موسسه و اینکه دوره بر اساس یک استاندارد مشخص برگزار می شود(AWS QC1)، نیاز به ترجمه نداشته و مستقیما در بسیاری از کشورهای جهان، معتبر و قابل استفاده می باشد.لذا بسیاری از افرادی که قصد مهاجرت به کشور های مختلف را دارند به منظور کسب دانش فنی و مهارت در حوزه بازرسی جوش و نیز اخذ یک گواهینامه معتبر، به موسسه آریا آزمون صنعت مراجعه می کنند.در بعضی از کشور ها نظیر کانادا، افراد میبایست در حوزه شغلی بازرسی جوش، الزاما از موسسه جوش آن کشور مثلا در کانادا موسسه CWB(Canadian Welding Bureau) ، مدرک کسب کنند. حتی در این شرایط هم گذراندن دوره در ایران(در موسسه آریا آزمون صنعت) از دو دیدگاه می تواند مفید و موثر باشد. اول اینکه دانش و مهارت بازرسی جوش از طریق آموزش های جامع توسط مدرسین مجرب و به زبان فارسی به بهترین نحو به شخص منتقل می شودو ثانیا شخص می تواند مدارک اخذ شده از این موسسه را ارایه دهد و قادر خواهد بود بجای طی نمودن دوره آموزشی که اغلب پر هزینه است(حدود 4 تا 5 هزار دلار)، فقط در آزمون نهایی شرکت کند.در اینصورت این امکان را دارد با هزینه بسیار کمتر و با شانس بالاتر ، گواهینامه مورد نظر را دریافت نماید.
ضمنا مدارکی که فرد پیرو گذراندن دوره در این موسسه، از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دریافت میکند، پس ازترجمه و با توجه به دولتی بودن سازمان فنی و حرفه ای، بسیار معتبر بوده و به عنوان یک مدرک قابل ارایه در پروسه مهاجرت استفاده می شود.
بازرس جوش CWIكيست و چه وظایفی دارد؟
قبل از پرداختن به موضوعات فني، بهتر است در مورد بازرس جوش CWI و مسئوليتهايي كه به دنبال اين پست قرار ميگيرد مطالبي بيان شود. بازرس جوش، كسي است كه نسبت به تعيين كيفيت جوش، مطابق با كد يا استاندارد مسئول ميباشد. در اجراي امور مربوط به بازرسي، بازرسين با توجه به سازماني كه در آن مشغول به كار ميباشند، ممكن است در شرايط و موقعيتهاي مختلفي، فعاليت نمايند. به دليل تنوع عملكرد بازرسين جوش در سازمانهاي مختلف، در اين دوره به طور عمومي به بازرسي جوش، اشاره خواهد شد، بطوریکه فرد فارغ التحصیل از دوره قادر باشد در موقعیت های مختلف قرار گیرد.
بازرسی جوش در چه صنایعی کاربرد دارد؟
براي تأكيد بر تفاوت در ملزومات شغلي بازرسين جوش در صنايع مختلف، به ذكر چند مثال ميپردازيم. به عنوان مثال بازرسي جوش در ساخت ساختمانها، پلها، صنايع نيروگاهي، نفت، گاز، پتروشیمی، مخازن تحت فشار، خطوط لوله و صنايع شيميايي كاربرد داشته و در صنايع حمل و نقل، تضمين كيفيت جوش در هواپيما سازي، كشتي سازي، خودرو سازي، تجهيزات راهآهن، از اهميت ويژهاي برخوردار است. در نتيجه، توليد كالاها اغلب به ملزومات كيفي جوش، نيازمند بوده و با توجه به تفاوتهايي كه در صنايع مذكور وجود دارد، به انواع و درجات مختلفي از بازرسي نياز ميباشد.
خصوصيات مهم بازرس جوشCWI چیست؟
شخصي كه بازرسي جوش انجام ميدهد، بايد از ويژگيهايي برخوردار باشد كه ضامن عملكرد صحيح وي باشد، شكل ذیل، اين ويژگيها را نمايش ميدهد. خصوصيات مهم بازرس جوش شامل دانش، برخورد حرفه اي، مهارتهاي شغلي و عادات (KASH)میباشد. اولین و مهمترين ويژگي، برخورد حرفهاي بازرس است كه فاكتوري كليدي در موفقيت وي به حساب ميآيد.
برخورد حرفهاي بازرس عبارت است از، ميزان احترام و همكاري كه وي در حين انجام بازرسي از ديگران دريافت مينمايد. توانايي بازرس براي تصميم گيري بر اساس واقعيتها را ميتوان در اين مقوله قرارداد بطوريكه بازرسيها دقيق، منصفانه، محكم و منطقي باشند.
بازرس جوش بايد در شرايط فيزيكي مناسبي قرار داشته باشد. از آنجايي كه اصول كار، مستلزم بازرسي چشمي است، بازرس بايد از بينايي مطلوب چه بصورت طبيعي و چه با استفاده از عينك برخوردار باشد. مطابق استاندارد AWS، براي تأييد صلاحيت بازرسين جوش، گذراندن موفقيت آميز آزمون چشم با و يا بدون استفاده از لنزهاي طبي ضروري است. آزمون چشم شامل آزمايش ديد نزديك و تست رنگ ميباشد. شرکت آریا آزمون صنعت از کلیه شرکت کنندگان در دوره مذکور تست چشم (بینایی سنجی) به عمل آورده و در صورت قبولی گواهینامه معتبر سلامت بینایی صادر مینماید.
اهميت شرايط فيزيكي مطلوب بازرس، از اين موضوع سرچشمه ميگيرد كه گاهي اوقات جوشها روي سازههاي خيلي بزرگ اجرا ميشوند و بازرس بايد براي ارزيابيهاي خود به آن مناطق برود. بنابراين بازرس بايد بتواند به هر محلي كه جوشكار رفته، برود و عمليات بازرسي را انجام دهد. اين بدين معنا نيست كه بازرس الزامات ايمني را براي انجام وظايف خود زير پا بگذارد.
ويژگي ديگر بازرس، توانايي درك و به كارگيري اسناد و مدارك مختلفي است كه مشخصات فني جوش را شرح ميدهند. اين مدارك شامل نقشهها، كدها، استانداردها و دستورالعملها ميباشند. مدارك، اطلاعاتي را در رابطه با اينكه چگونه، كي و كجا جوشكاري و بازرسيهاي بعد از آن انجام شوند، فراهم مينمايد، بنابراين قوانين و راهنماييهاي لازم براي انجام عمليات بازرسي، در اين مدارك وجود خواهد داشت ضمناً، اين مدارك ملزومات كيفيت قابل قبول را مطرح ميسازند بطوريكه بازرس ميتواند در مورد كيفيت جوش قضاوت نمايد. بررسي اين اسناد و مدارك قبل از شروع هر كاري اهميت زيادي دارد زيرا بازرس بايد از الزامات شغلي خود آگاه باشد. اغلب افرادي كه با بازرسي جوش سرو كار دارند، نسبت به اهميت تجربه در عمليات بازرسي، اتفاق نظر دارند. در واقع كتابها و كلاسهاي آموزشي نميتوانند هر آنچه را كه براي انجام يك بازرسي موثر لازم است فراهم نمايند، بنابراين تجربه به بازرس كمك خواهد كرد كه فردي لايق و كارآمد بوده و روشهاي بهتر فكر كردن و كاركردن را در وي بهبود ميبخشد. در ضمن، تجربه به بازرس كمك ميكند كه نگرش و ديدگاه وي نسبت به كار بهبود يابد. بنابراين در برنامههاي تأييد صلاحيت بازرسين جوش، برخورداري از يك حداقل تجربه كاري، ضروري ميباشد. يكي ديگر از ويژگيهاي بازرس جوش، برخورداري از دانش كافي نسبت به جوشكاري و فرآيندهاي مختلف آن ميباشد. به همين دليل گاهي اوقات، بازرسين جوش، از بين جوشكاران با سابقه انتخاب ميشوند. با داشتن دانش اوليه جوشكاري، بازرس به طور موثر براي درك مشكلات خاصي كه جوشكار با آن رو به رو ميشود، آماده خواهد بود. اين موضوع، به كسب احترام و همكاري بيشتر از سوي جوشكاران كمك ميكند. در ضمن، اين آگاهي براي پيش بيني نوع ناپيوستگي احتمالي در يك شرايط خاص به بازرس كمك خواهد كرد. بنابراين بازرس ميتواند با كنترل پارامترهاي موثر، از ايجاد آن مشكل جلوگيري نمايد. يكي ديگر از مسئوليتهاي مهم بازرس، عادات كاري ايمن ميباشد. عادات كاري ايمن، نقش مهمي در جلوگيري از بروز آسيب، ايفا مينمايد. بنابراين آموزش در مورد ايمني و جلوگيري از بروز خطرات احتمالي بايد در برنامه آموزشي بازرس جوش گنجانده شود.
ويژگي آخر كه نبايد ناديده گرفته شود، توانايي بازرس در تكميل و نگهداري گزارشات و سوابق بازرسي است، بطوريكه گزارشات تهيه شده توسط بازرس براي كليه افراد آشنا به كار، قابل فهم باشد. گزارشاتي كه فقط خود بازرس از آنها سر در ميآورد، در زمان غيبت وي بلا استفاده باقي ميمانند، بنابراين نظم و ترتيب و پاكيزگي نيز در تهيه گزارشات از اهميت بالايي برخوردار است.
مراحل انجام بازرسی جوش (وظایف بازرس جوشCWI)
وظايف بازرس جوش در هر سازمان با توجه به دستورالعملهاي كنترل كيفيت مربوطه متفاوت ميباشد. ولي ميتوان به صورت كلي وظايف و اختيارات بازرس جوش را مطرح نمود. با توجه به گسترده بودن دامنه وظايف بازرس جوش و نيز به منظور اطمينان از بررسي تمام جوانب، ميتوان از يك چك ليست مانند شكل ذیل استفاده نمود:
چك ليست بازرسي جوش( قبل از جوشکاری)
- بررسي كدها ، استانداردها ومشخصات فنی، ITP وQCP پروژه
- کنترل نقشه ها ( آشنایی با جزییات جوش ها، ابعاد و اندازه ها ،تلورانس ها و...)
- تعین سیستمی جهت ثبت نتایج بازرسی(فرمت گذارشات) و نحوه مشخص نمودن قطعات مردودی
- کنترل مواد( کنترل گواهی مواد و اطمینان از مواد سفارش داده شده، سیستم ردیابی مواد وجود داشته باشد ودر شرایط مناسب نگهداری و استفاده شوند)
- کنترل WPS و PQR( اینکهWPS ها تایید شده باشند وکل عملیات جوشکاری را پوشش دهند)
- کنترل صلاحیت جوشکاران بر اساس WPS های تایید شده
- کنترل مواد مصرفی جوش (الکترود ها ، سیم جوش هاو...) که با WPS تطبیق داشته باشند
- کنترل تجهیزات جوشکاری( کالیبره باشند و با WPS ها انطباق داشته باشند)
- کنترل آماده سازی و مونتاژ قطعات(مطابق با نقشه ها و WPS ها باشد)
- کنترل تمیز بودن سطوح تحت جوشکاری
- کنترل انجام عملیات پیشگرم در صورت لزوم مطابق با WPS
چك ليست بازرسي جوش( حین جوشکاری)
- بررسی شرایط جوی سایت (توقف کار دربارش برف و باران، وزش باد و...)
- کنترل فرایند جوشکاری(مطابق با WPS)
- کنترل پیشگرم و دمای بین پاس ها (مطابق با WPS)
- کنترل مواد مصرفی جوش(مطابق با WPS)
- کنترل پارامترهای جوشکاری شامل آمپر، ولتاژ، سرعت(مطابق با WPS)
- کنترل چشمی پاس های مختلف مخصوصا پاس ریشه
- کنترل تمیز کاری بین پاس ها
- کنترل توالی و محل صحیح اجرای جوشها ونیز کنترل اعوجاج قطعات
- کنترل عملیات سنگ زنی و گوجینگ که با روش صحیح انجام شود
- کنترل عملیات NDT حین فرایند (در صورت لزوم)
چك ليست بازرسي جوش( پس از جوشکاری)
- کنترل ظاهری کلیه جوش ها( از نظر وضعیت ظاهری جوش ها و آماده بودن برای NDT )
- کنترل ابعادی جوش ها ( سایز جوش ، طول جوش ، فاصله مرکز تا مرکز جوش ها )
- کنترل ابعادی سازه جوش کاری شده (مطابق نقشه ها و کد ها)
- نظارت بر انجام NDT ( با متد و میزان درج شده در مدارک پروژه)
- نظارت بر انجام عملیات حرارتی پس از جوشکاریPWHT( در صورت لزوم و طبق دستورالعمل)
- نظارت بر انجام تعمیرات طبق دستورالعمل و انجام تست های مجدد روی مناطق تعمیری
- نظارت بر انجام تست فشار طبق دستور العمل مربوطه ( در صورت لزوم)
- تهیه گذارشات بازرسی
آشنایی با بازرسی چشمی جوش
پايه و اساس تمام برنامههاي كنترل كيفيت سازهها و اجزاء ساخته شده، بازرسي چشمي ميباشد. كدها و استانداردها به منظور كسب اطمينان از عملكرد مناسب اتصالات جوشي در شرايط سرويس، غالباً اشاراتي نسبت به انجام بازرسي چشمي و محدوده پذيرش عيوب در بازرسي چشمي دارند. حتي زمانيكه در كد به ساير روشهاي تستهاي غير مخرب اشاره ميشود، هدف، تكميل بازرسي چشمي و كسب اطمينان بيشتر ميباشد. گاهي اوقات با انجام دقيق بازرسي چشمي قطعات، ميتوان بدون نياز به انجام تستهاي غيرمخرب كه اغلب پرهزينه و زمانبر هستند، به حضور عيوب پي برد. بنابراين، انجام بازرسي چشمي قطعات، قبل، درحين و پس از جوشكاري توسط بازرس جوش تأييد صلاحيت شده، ضروري ميباشد. محدوديت اصلي بازرسي چشمي، تنها نمايان ساختن ناپيوستگيهاي سطحي قطعات ميباشد. به دليل ساده بودن نسبي بازرسي چشمي و محدود بودن تجهيزات مورد نياز در آن، اين روش به عنوان ارزانترين روش كنترل كيفيت محسوب ميگردد. بطور مثال هنگاميكه ترك پاس ريشه از طريق بازرسي چشمي مشخص ميشود، بصورت مؤثري از اتلاف هزينه و زمان جلوگيري به عمل ميآيد. زيرا در غير اينصورت پس از تكميل جوش و تشخيص ترك با روشهاي غيرمخرب، حجم عمليات تعمير بطور قابل توجهي افزايش خواهد يافت. با وجود اينكه بازرسي چشمي به عنوان يك روش ارزيابي نسبتاً ساده محسوب ميشود، نبايد تصور نمود كه هر فردي قادر به انجام آن ميباشد. انجمن جوشكاري آمريكا، با توجه به اهميت موضوع، حداقل تجربه و دانش فني مورد نياز را جهت افرادي كه بازرسي چشمي انجام ميدهند مشخص نموده است. به همين منظور ملزومات تأييد صلاحيت بازرسين جوش از طريق استاندارد AWS QC1 منتشر شده است.
از ديدگاه اين استاندارد، فردي كه داراي تجربه كافي بوده، همچنين دورههاي آموزشي و آزمونهاي به عمل آمده را با موفقيت پشت سر گذاشته است، صلاحيت انجام بازرسي چشمي جوش را دارد.
تجهیزات بازرسی چشمی جوش
بازرس جوش بايد تجهيزات مورد نياز در عمليات بازرسي چشمي را نيز كنترل نمايد. اين تجهيزات به سهولت و دقت عمليات بازرسي كمك ميكنند. شكل ذیل، بعضي از تجهيزات مورد نياز جهت ارزيابي چشمي جوش را نمايش ميدهد. ناگفته نماند كه به منظور افزايش بازدهي كيفيت جوش، تنها راه ممكن، انجام بازرسي در مراحل مختلف عمليات ساخت ميباشد.